شرکت چاپ و نشر بانک ملی ایران در سالهای بسیار دور از چند روایت واقعی متولد شد و تا امروز به حیات خود ادامه داده است. آن روزها شاید این شرکت، یک نقطه کوچک در صنعت چاپ بود و حالا مطرح ترین چاپخانه کشور در حوزه چاپ امنیتی محسوب می شود. بگذارید در ابتدا با هم به گذشته های دور بازگردیم؛ به سالهای 1300 تا 1310 که برخی از مهمترین نام ها و نشانه های اقتصاد ایران شکل می گیرند و به دنیای کسب و کار پا می گذارند. بانک ملی ایران نیز در همین دهه تولد خود را جشن گرفته است. روایت های رسمی می گویند که بانک ملی در سال 1307 پا گرفت اما خاطرات اقتصادی حضور این بانک را در شبکه پولی کشور کمی قدیمی تر معرفی می کنند. وقتی بانک ملی کار خود را آغاز کرد، به طور طبیعی دایره نیازمندی های این بانک نیز به آرامی رشد می کنند. فرم های بانکی و مجموعه اسناد بانک ملی ایران باید با نظم مشخصی منتشر می شد تا بستر تبادلات پولی را تسهیل کند. بانک ملی ایران برای برطرف کردن این نیاز در نخستین قدم چند دستگاه چاپ با وسیله های مورد نیاز آن را اجاره می کند. این چاپخانه کوچک و عاریه ای نخستین سقف برای شکل گرفتن صنعت چاپ در حاشیه های صنعتی کشور می شود و ماجرای تاسیس چاپخانه بانک ملی ایران نیز از همین جا آغاز می شود. زمان می گذرد و محدوده خدمات بانکی در بانک ملی ایران گسترش می یابد. دیگر نمی شد با دستگاه های اجاره ای نیازمندی های بانک به چاپ اسناد بانکی را بر طرف ساخت. برای همین در سال 1310 بانک ملی ایران پیشقدم می شود و دو دستگاه چاپ از کشور آلمان خریداری و آنها را وارد کشور می کند. مسئولیت مستقیم کار با این دستگاه های جدید را نیز به دو نفر از ماموران فنی اداره بانک واگذار می کند. بانک ملی یک قدم بزرگ جلو آمده بود. حالا دیگر چاپخانه کوچک این بانک عاریه ای نبود و در مالکیت بانک قرار داشت. با این روایت در سال 1310 برای نخستین بار چاپخانه ای کوچک در بدنه اجرایی بانک ملی دایر می شود. رشد فعالیت های بانکی پا به پای تحولات اقتصادی ادامه می یابد، واحدها و شعب بانک ملی افزایش می یابند و اسناد مالی نیز تنوع زیادی را تجربه می کنند. چاپ این اسناد و اوراق موجود در شبکه پولی مانند اوراق بهادار نیاز به صنعت چاپ را دوباره دو چندان می کند. برای همین مدیران بانک ملی در سال 1315یک تصمیم بزرگ می گیرند و در همین سال با دعوت از یک شرکت فرانسوی در زمینی به مساحت یکهزار و هفتاد دو متر کار ایجاد ساختمان چاپخانه بانک ملی ایران را کلید می زنند. این یک گام تاریخی و سرنوشت ساز برای استحکام صنایع فرهنگی ایران بود. درست در همین عصر و در جهان آن روزگار، «چاپ» به یکی از تعیین کننده ترین صنایع شتاب دهنده توسعه صنعتی تبدیل شده بود و در ایران نیز صنعت چاپ با مسیر تحول در چاپخانه بانک ملی موقعیت تازه و ویژه ای را پشت سر می گذاشت. در سال 1317 بنای ساختمان چاپخانه بانک به پایان می رسد و به طور رسمی چاپخانه بانک ملی ایران با هویتی مستقل در صحنهاقتصادی کشور دیده می شود.این تاریخچه روند شکل گیری آرام یکی از تاثیر گذارترین بنگاه های صنعتی چاپ در ایران را نشان میدهد که روزگاری با عنوان چاپخانه بانک ملی ایران شناخته می شد و امروز شرکت چاپ و نشر بانک ملی ایران نامیده می شود. این مسیر مداوم رشد، بلافاصله بعد از تاسیس بانک ملی ایران در سال 1307 آغاز شد.چاپخانه بانک در ابتدا یک نیاز و تمایل در توسعه خدمات بانکی بود، اما در سال 1310 جانی تازه می گیرد، در سال

 1315 به هویتی مستقل اندیشه می کند و در سال 1317 به یک اتفاق فرهنگی- صنعتی تبدیل می شود.

قابی از یک قرن رشد

   
در سال 1376 به دلیل شتاب فعالیت های چاپ در کشور و رشد تقاضاهای متعدد برای استفاده از خدمات چاپخانه بانک ملی ایران، ساختمان جدید این چاپخانه از میدان فردوسی به کیلومتر 18 جاده مخصوص کرج انتقال یافت و در سال 1379 نیز به دلیل افزایش تنوع فعالیت های صنعتی در این چاپخانه، مخصوصا ورود به حوزه چاپ کتاب و مجله با مجوز رسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، چاپخانه بانک ملی ایران به شرکت چاپ و نشر بانک ملی ایران تغییر نام داد. این تغییر برای چاپخانه شبیه تولدی دوباره بود. با گسترش فضای فیزیکی جدید، تجهیزات مدرنی نیز به مجموعه شرکت چاپ و نشر بانک ملی ایران اضافه شد که کارآمدی صنعتی چاپخانه را ارتقا می داد. راه اندازی ماشین های چاپ افست ورقی 6 رنگ، راه اندازی ماشین چاپ رول 7 رنگ، ماشین آلات دوخت نخ برای صحافی کتب نفیس، ماشین آلات چاپ جلد سخت و راه اندازی ماشین چاپ روزنامه، مجله و کتاب به صورت 8 رنگ محصول همین دوران و سالهای کوتاهی بعد از آن است. در سال 1383 شرکت به ماشین آلات جدید چاپ امنیتی تجهیز شد و در سال 1384 نیز نخستین ماشین صحافی تمام مکانیزه برای تولید انواع دسته چک و شخصی سازی آن راه اندازی شد. در سال 1385 شرکت چاپ و نشر بانک ملی ایران ماشین آلات کامل خط تولید انواع کارت های اعتباری  و هوشمند را نصب کرد و سال 1386 مصادف بود با تهیه و نصب نرم افزار امنیتی پیشرفته که در تولید اوراق بهادار و امنیتی مورد استفاده قرار می گرفت. در سال 1387 نخستین نمونه کارت هوشمند ملی، دارای مولفه های امنیتی روز دنیا با متریال پلی کربنات تولید شد. در سال 1392 نیز تولید آخرین نمونه کارت هوشمند ملی کشور با آخرین مولفه های امنیتی به نتیجه رسید و یکسال بعد نخستین و بزرگترین خط تصویربرداری و بایگانی الکترونیکی اسناد در کشور راه اندازی شد. سرانجام سال 1394 نخستین برگه های دسته چک رمز نگاری تولید، خط تولید انواع کارت های هوشمند دو وجهی راه اندازی و اولین بلیت های متروی شهر تهران حاوی بارکد ماتریسی نیز در شرکت چاپ و نشر بانک ملی ایران تولید شد. همه این اتفاقات همواره با این ایده همراه بوده است که باید تحولات تکنولوزیکی با دانش تئوریک روز در یک مسیر قرار بگیرند. به همین جهت در سال 1378 نخستین هنرستان صنعت چاپ کشور در شرکت چاپ و نشر بانک ملی ایران به بهره برداری رسید. نگاه به روند تغییر در سطح خدمات این چاپخانه از سال های قبل از 1310 و سپس 1317 تا امروز، قابی تاریخی می سازد که می تواند تصویری ماندگار برای یک رشد صنعتی در فضای توسعه صنعتی ایران باشد. شرکت چاپ و نشر بانک ملی ایران همیشه پیشقدم بوده است و همواره اقدامات مهم و تعیین کننده ای را برای نخستین بار در عرصه صنعت فرهنگی چاپ کلید زده است.

چشم انداز فردا

رجوع به اسناد موجود با رویکرد یک اتفاق تاریخی، فارغ از جذابیت های نوستالژیک آن به وضوح تجربه ای را به رخ می کشد که می توانند پشتوانه ای محکم برای ارتقا توان رقابت پذیری صنعت چاپ ایران و همچنین تضمینی برای کیفی سازی محصولات آن مطابق با استانداردهای جهانی باشد. با چنین اصالتی که در معیارهای صنعتی از آن با عنوان دارایی های مولد بنگاه های صنعتی یاد می شود ، شرکت چاپ و نشر بانک ملی ایران توانسته است (با ارتقای سطح توانمندی خود) به شاخص ترین بنگاه صنعتی چاپ در حوزه چاپ امنیتی تبدیل شود. اکنون در قالب ماموریت سازمانی و اصول وفاداری حرفه ای برای همه کارکنان شرکت چاپ و نشر بانک ملی ایران این چشم انداز به یک اصل تبدیل شده است که باید هر روز موقعیت صنعت چاپ ایران را در حیطه خدمات چاپی ضد جعل، هوشمندو چاپ اسناد امنیتی ارتقا و سطح نوآوری های صنعتی را تغییر دهند. این آرزوی مولد و فعال ما برای سال های آینده است. در حال حاضر در چاپ اوراق بهاردار، چک‌های بانکی، کالابرگ، بن، اوراق مشارکت، کارت های اعتباری، اسناد مالکیت، دانشنامه‌های دانشگاهی، انواع کارت‌های اعتباری ساده و هوشمند، ریبون، رول حرارتی و کتب نفیس شرکت چاپ نشر بانک ملی ایران جزو پیشگامان صنعت چاپ محسوب می شود، منتهی ما از آینده ای سخن می گوییم که شهامت حضور و یا تغییر در آن را شجاعت تاریخی ما با چیزی حدود یک قرن زندگی به وجود آورده است. عهد بسته ایم که دایم رشد و به طور مداوم نیز هسته های جدید صنعتی را رونمایی کنیم. در سالهای پیش رو از چاپ و نشر بانک ملی ایران درباره تحول در چاپ امنیتی، چاپ هوشمند، دیجیتال سازی و حتی تاثیر گذاری بر صنعت بسته بندی زیاد خواهید شنید. قرار ما از دیروزهای دور برای فرداهایی بوده است که همواره گوشه هایی از آن را کشف کرده ایم. برای توسعه ایران به این قرار دیرینه خود ادامه خواهیم داد.